13 grudnia 2019r. w Piszu.

W piątkowe popołudnie 13 grudnia 2019r. pod Pomnikiem Wolności w Piszu spotkali się mieszkańcy miasta, aby w ten sposób oddać hołd ofiarom stanu wojennego. Stan wojenny został wprowadzony w 1981r. przez władze PRL  w celu zdławienia niezależnego ruchu związkowego „Solidarności”. Był to pierwszy tak masowy zryw wolnościowy w tej części Europy, która była podporządkowana komunistycznemu Związkowi Sowieckiemu.

Po krótkiej modlitwie i kilku słowach wprowadzenia wygłoszonych przez posła Jerzego Małeckiego i reprezentującego Zarząd Powiatu Piskiego  dr. Waldemara Brendę, zebrani ułożyli zapalone znicze w kształt krzyża. W ten sposób nawiązano do tradycji, przypomnianej w ubiegłym roku przez IPN podczas centralnych uroczystości na pl. Piłsudskiego w Warszawie. W 1982 r. na pamiątkę "papieskiego krzyża" Polacy w taki kształt układali kwiaty na ówczesnym pl. Zwycięstwa, co wywoływało wrogą reakcję komunistycznej władzy i nawet czasowe zamknięcie tej części Warszawy przed mieszkańcami. Następnie uczestnicy piskiego upamiętnienia ofiar stanu wojennego udali się do I Liceum Ogólnokształcącego. Od kilku już lat w „Starym Ogólniaku”  z inicjatywy społecznej organizowane były uroczyste wieczornice poświęcone wydarzeniom z grudnia 1981r. Tym razem zamiast wieczornicy zaplanowano debatę pt. "Patriotyzm. Między tradycją a nowoczesnością". Idea debaty na temat patriotyzmu zrodziła się kilka tygodni temu podczas otwarcia wystawy  o historii Policji w Starostwie Powiatowym, gdy krótka rozmowa  z komendantem Komendy Powiatowej Policji mł.insp. Marcinem Kubasem na temat złożoności pojęcia patriotyzm, zaowocowała takim właśnie pomysłem.

Do czynnego udziału w debacie zaproszono przedstawicieli różnych środowisk, zawodów i pokoleń. W rolę "ekspertów" wcielili się uczniowie Zespołu Szkół Katolickich Maja Adamus, Mateusz Parda, przedstawiciel Policji nadkom. Grzegorz Kobeszko, pastor parafii ewangelicko - augsburskiej w Piszu i jednocześnie kapelan Straży Granicznej ks. mjr Marcin Pysz, ks. dziekan Andrzej Zienkiewicz, poseł Jerzy Wojciech Małecki. Na sali - spora grupa widzów. Co szczególnie cieszy, zebrani nie ograniczali się do biernego wsłuchiwania się w dyskusję, ale czynnie podejmowali próby odniesienia do takich pojęć, jak patriotyzm, tradycja, wartości czy wspólnota.

Spotkanie rozpoczęli historycy: dr Waldemar Brenda – który wyjaśnił genezę tegorocznej formuły obchodów - oraz dyrektor I Liceum Ogólnokształcącego Andrzej Zadroga. Samą debatę prowadzili dyrektor A. Zadroga i Agnieszka Tuzinowska, nauczycielka historii w I LO. O zbudowanie muzycznej atmosfery zadbał Marek Piotrowski. Artysta przybliżył uczestnikom pieśni popularne w latach "pierwszej Solidarności". Gdy w auli liceum rozbrzmiały dźwięki „Murów”, „Modlitwy o wschodzie Słońca” czy pieśni „Ojczyzno ma”, spora część osób zebranych na widowni podjęła wspólny śpiew!

Głos zabierali również działacze "S" z tamtego czasu - Wiesław Wicik, Wiesław Pietraszewski (internowany w 1982r.) oraz współorganizator wydarzenia z ramienia dzisiejszych struktur związkowych Robert Iłowiecki. Szczególnie ważne były jednak opinie wypowiadane przez młodych ludzi! Przy okazji zachęcono uczestników do włączenia się w ogólnopolską akcję IPN "Zapal światło wolności".

Po zakończeniu debaty w kościele p.w. Matki Miłosierdzia Ostrobramskiej odprawiono mszę świętą w intencji ofiar stanu wojennego, koncelebrowaną przez ks. Andrzeja Zienkiewicza. W swym kazaniu wielokrotnie nawiązywał do stanu wojennego oraz przebiegu debaty, rozważając znaczenie pojęcia patriotyzm oraz jego miejsca w naszej codzienności.

Podobnie jak w latach minionych, tak i obecne obchody upamiętniające ofiary stanu wojennego miały w Piszu charakter społeczny i otwarty. Jednak ich zorganizowanie nie byłoby możliwe bez wsparcia instytucjonalnego ze strony Międzyzakładowej Organizacji Związkowej Pracowników Oświaty NSZZ „Solidarności” z Pisza, Starostwa Powiatowego, I LO, Komendy Powiatowej Policji w Piszu, Biura Poselskiego Jerzego Małeckiego oraz Klubu Lokalnych Inicjatyw Oświatowych z Pisza.



Materiał: dr Waldemar Brenda, Wojciech Stawecki